Η κήρυξη του πολέμου, από την Ιταλία το ΄40, δεν αιφνιδίασε, όπως περίμεναν οι εχθροί μας την Ελληνική κυβέρνηση γιατί και τον είχε έγκαιρα προβλέψει κι είχε προετοιμαστεί, όσο βέβαια τα οικονομικά της επιτρέπανε, για την αντιμετώπισή του όπως π.χ. με την κατασκευή με άκρα μυστικότητα των οχυρωματικών έργων της «Γραμμής Μεταξά» ή την προετοιμασία της πολύ καλά επιτυχημένης επιστράτευσης!
Είναι αλήθεια και το έχουν παραδεχτεί και οι ξένοι, εχθροί και φίλοι, πως σ’ αυτόν τον πόλεμο πολεμήσαμε λίγοι εναντίο πολλών και ενάντια μιας σύγχρονης πολεμικής μηχανής ενός πλουσίου βιομηχανικού κράτους και νικήσαμε! Κι αυτό γιατί οι Έλληνες, ανεξαρτήτως πολιτικών διαφορών είχαν συνταχθεί επίσης ομόψυχα με την κυβέρνησή τους, την κυβέρνηση του Ι. Μεταξά και «με το χαμόγελο στα χείλη» τρέξανε να πετάξουν τους φασίστες στη θάλασσα. Η ιστορία διδάσκει πως μονιασμένη η φυλή μας θαυματουργεί όπως και στην εποποιΐα του ‘ 40! Είναι σοβαρό λάθος να θεωρούμε τον Ιταλό στρατιώτη δειλό. Πολέμησε κι αυτός γενναία αλλ’ όμως χωρίς όραμα σ’ έναν επιθετικό και άδικο πόλεμο που τον προκάλεσαν ανάξιοι ηγήτορες.
Ο μεγάλος όμως και κοινός αντίπαλο και των δύο εμπολέμων ήταν ο τρομερός χειμώνας του ΄41! Τα κρυοπαγήματα ήταν σε ημερησία διάταξη για όλους αυτούς που πολεμούσαν στα κακοτράχαλα βορειοηπειρωτικά βουνά με θερμοκρασίες ψυγείου και μοναδική τους θεραπεία ήταν δυστυχώς οι ακρωτηριασμοί!
Ενδεικτικό παράδειγμα του διμέτωπου και αδυσώπητου αυτού αντίπαλου, φασισμού και κακοκαιρίας, ήταν η επιχείρηση κατάληψης του υψώματος 1923 του ορεινού συγκροτήματος της Τρεμπεσίνας. Το Γενικό Επιτελείο Στρατού λοιπόν προκειμένου να ελευθερωθεί η περιοχή αυτή από τον εχθρό και ν’ ανοίξει ο δρόμος προς την Κλεισούρα αποφάσισε την εξ εφόδου κατάληψη της κορυφής 1923. Μόλις λοιπόν έλαβε, ο συνταγματάρχης Νικόλαος Σπένδος διοικητής του 14ου συντάγματος πεζικού της ένδοξης της μεραρχίας πεζικού Κρήτης, τη σχετική διαταγή, την ανακοίνωσε στους αξιωματικούς του. Στη συνέχεια τους εξήγησε πως λυπάται αλλά λόγω του μεγάλου πάχους του χιονιού κα της παγοποίησής του από τις πιο χαμηλές θερμοκρασίες κρίνει αδύνατη την εκτέλεσή της από το πεζικό και μόνο ειδική ομάδα χιονοδρόμων μπορεί να επιχειρήσει. Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Ησίοδος Τσίγκος διοικητής του 11ου λόχου ζήτησε τότε την άδεια να αναλάβει αυτός με εθελοντές την έφοδο στο ύψωμα. Όταν το αίτημά του έγινε δεκτό, από τον συνταγματάρχη, και ζήτησε εθελοντές από τον αποδεκατισμένο και κατάκοπο, λόγω των αλλεπάλληλων μαχών που είχε λάβει μέρος, λόχο του, οι στρατιώτες με μια φωνή δήλωσαν πρόθυμοι να τον ακολουθήσουν. Με σύμμαχο λοιπόν αυτή τη φορά την σφοδρή κακοκαιρία με τις πολικές θερμοκρασίες που επικρατούσε στο μέτωπο την ημέρα εκείνη, την 29η Ιανουαρίου 1941, και χάρη βέβαια την Ελληνική παλικαριά, σκαρφάλωσαν οι λεβέντες του 11ου όχου με επικεφαλής το λοχαγό τους και τον λοχία Ζ. Τσουγκαράκη στην παγωμένη βουνοπλαγιά και καταλάβανε το πολύτιμο για τις περαιτέρω επιχειρήσεις ύψωμα 1923! Αλλά όσο κι αν ερευνήσανε δεν βρήκανε ψυχή ζώσα στα αμπριά. Οι Ιταλοί στρατιωτικοί φαίνεται τα είχαν εγκαταλείψει τη νύχτα για να κατέβουν στο στρατόπεδό τους να… ζεσταθούν! Η μεγάλη χιονοθύελλα καταταλαιπώρησε φυσικά τους ηρωϊκούς μαχητές μας αλλά και τους αντάμειψε με την αμαχητί παράδοση του υψώματος. Ο λόχος εγκαταστάθηκε αμέσως στις εχθρικές οχυρές θέσεις και με το δάκτυλο στην σκανδάλη των ιταλικών αυτόματων και βαρέων όπλων που είχε κυριέψει περίμενε την επιστροφή των … «ζεσταμένων» Ιταλών για μια … βροντώδη υποδοχή. Η διαταγή του λοχαγού τους ήταν σαφής: Να μην ανοίξουν πυρ παρά μόνο όταν ζυγώσουν πάρα πολύ κοντά και μετά από δική του εντολή. Έτσι και έγινε και το άλλο πρωΐ που επιχείρησαν να ανακαταλάβουν το ύψωμα, κι όσες άλλες φορές προσπαθήσανε, το χιόνι βάφτηκε και βαφόταν κόκκινο!
Δεν χωράει καμμία αμφιβολία πως η κυρίευση της κορυφής 1923 οφείλεται καθ’ ολοκληρία στο γενναίο ανθυπολογοχαγό Ησίοδο Τσίγκο, το «Λιοντάρι της Τρεμπεσίνας», όπως ήταν γνωστός στους συμπολεμιστές του, και στους ηρωϊκούς στρατιώτες του λόχου και φυσικά και γι’ αυτό παρασημοφορηθήκανε από την πολιτεία.
Από όλες όμως τις τιμητικές διακρίσεις και τις ηθικές αμοιβές που απονεμηθήκαν στον ήρωά μας, για την πολεμική του δράση στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, συμπεριλαμβανομένων και των δύο χρυσών αριστείων ανδρείας που κοσμούσαν το στήθος του, αυτός ξεχώρισε την θερμή αλλά ανθρώπινη υποδοχή που του επιφυλάξανε οι πολιτικές και στρατιωτικές αρχές, καθώς και απλοί πολίτες και στρατιώτες κατά την εισαγωγή του (19η Φεβρουαρίου 1941) για θεραπεία στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων.
Και το έγγραφο Φ205.36/2/711906 από 21/3/2007 που αναφέρεται στο ανδραγάθημα του εφέδρου ανθυπολοχαγού Ησίοδου Τσίγκου καταλήγει: «…προωθήθηκε με το λόχο του και κατέλαβε το ύψωμα τη νύκτα το οποίο και διατήρησε επιδεικνύοντας αφάνταστο ηρωϊσμό και αυτοθυσία αποκρούοντας επανειλημμένες αντεπιθέσεις των Ιταλών. Η ενέργειά του αυτή ήταν καθοριστικής σημασίας για την επιτυχή συνέχιση των επιχειρήσεων καθόσον δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις για την κατάληψη του ορεινού συγκροτήματος της Τρεμπεσίνας και την απώθηση των ιταλικών δυνάμεων στο μέτωπο της 5ης Μεραρχίας πεζικού.
Κατά την διάρκεια των επιχειρήσεων επέδειξε ηρωϊσμό και αυτοθυσία τραυματισθείς».
Φρίξος Δήμου, Πλοίαρχο Ε.Ν.
(Πηγή;http://www.fonipeiraioton.gr/%CE%BF-%CE%AE%CF%81%CF%89%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%B5%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%83%CE%AF%CE%BD%CE%B1/)